Komiksowa terminologia może przysporzyć nie lada kłopotów początkującym czytelnikom. Mnogość anglojęzycznych terminów wydaje się straszna, a z racji na mniejszą popularność tego medium nawet te polskie często nie za bardzo kto ma wytłumaczyć. Sam zacząłem czytać komiksy całkiem niedawno i miałem początkowo te same problemy, dlatego też postanowiłem napisać krótki słowniczek. Zapraszam.

Annual – Wydawany raz w roku specjalny, powiększony numer serii ongoing. W teorii ma prezentować zamkniętą historię, obecnie jest jednak coraz częściej używany jako po prostu kolejny rozdział aktualnego story arcu.

Artysta – Osoba dbająca o oprawę graficzną komiksu. Oczywiście najważniejszym jest rysownik, ale zwykle mamy jeszcze kolorystę dobierającego kolory, inkera nakładającego tusz i liternika odpowiadającego za dobór fontu i umieszczenie napisów w dymkach i poza nimi. W komiksowym światku rysownicy znani są z tego, że często nie wyrabiają się z terminami i bywa że nad co drugą stroną jednego komiksu pracują inne osoby.

Caption – Pole tekstowe z narracją. Narracja w komiksach może być albo trzecioosobowa, kiedy prowadzi ją narrator “bezosobowy”, albo pierwszoosobowa, kiedy prowadzi ją bohater komiksu.

Crossover – Historia zawarta na łamach kilku różnych serii. Niektóre crossovery są krótkie i dzieją się na przestrzeni tylko dwóch numerów (po jednym z każdej serii), inne trwają dużej lub angażują więcej tytułów.

Dymek – Pole tekstowe, w którym wypisane są słowa lub myśli bohaterów mające kształt dymka. Do dymków “słownych” na ogół prowadzi “ogonek”, a do dymków “myślowych” – “kropeczki”.

Efekt dźwiękowy (onomatopeia) – Tekst imitujący efekty dźwiękowe nie będące słowami, jak “bam!”, “bum!” i, moje ulubione, “toppta, toppta” (kto zgadnie, co to za dźwięk?).

Event – Spore wydarzenie w świecie przedstawionym w komiksach, angażujące na ogół większość tytułów należących do danego uniwersum. Marvel i DC Comics uwielbiają eventy i fundują jakiś co najmniej raz do roku.

Komiks internetowy – Komiks publikowany w internecie.

Maksiseria – Seria komiksowa rozpisana na określoną liczbę numerów, ale dłuższa od miniserii.

Miniseria – Seria komiksowa w zamyśle rozpisana na kilka lub maksymalnie kilkanaście numerów, prezentująca na ogół zwartą historię.

Omnibus – Wydanie większej liczby komiksów w jednym, dużym zbiorze. Omnibusy dotyczą zwykle całego eventu lub kilku story-arców, ale wydaje się je również dla uczczenia pracy scenarzysty lub rysownika nad danym tytułem/postacią.

One-shot – Pojedynczy komiks o standardowej objętości. One-shoty wykorzystywane są często do przedstawienia danego bohatera czy złoczyńcy albo też jako tie-iny do większej historii.

Panel – Pojedynczy kadr komiksu. Na ogół panele są od siebie oddzielone ramkami, chociaż nie jest to regułą. Przestrzeń między panelami nosi angielską nazwę gutter, natomiast rząd panelów to tier, jednakże tych pojęć używa się bardzo rzadko.

Pasek – Króciutki, kilkuobrazkowy komiks publikowany w formie pojedynczego tieru, zwykle w gazecie.

Powieść graficzna – Najprościej mówiąc, książka w formie komiksu. Powieść graficzna ma na ogół bardzo dużo stron i prezentuje historię bardziej skomplikowaną lub ambitniejszą niż przeciętny komiks.

Run – Część danej serii pisana przez konkretnego autora. Scenarzyści danego tytułu zmieniają się z różną częstotliwością, stąd run może równie dobrze trwać 4 lata, jak i 3 miesiące.

Scenarzysta – Osoba pisząca scenariusz komiksu. Oczywiście, dany scenariusz nie musi być dziełem jednego człowieka.

Seria ongoing – Długa seria komiksów, połączonych ze sobą osobą głównego bohatera lub bohaterów. Nie ma żadnych ograniczeń co do liczby odsłon serii – w zamyśle jest ona nieskończona, co odróżnia ongoing od mini lub maksiserii (do najdłuższych należą “Action Comics vol.1” i “Detective Comics vol. 1”, które były nieprzerwanie wydawane przez ponad 70 lat).

Splash page – Ilustracja zajmująca całą stronę.

Spread – Ilustracja zajmująca więcej niż jedną stronę. Na ogół oczywiście dwie, ale bywa, że wydawca zdecyduje się umieścić w komiksie rozkładówkę, dzięki czemu spread rozszerza się na cztery strony.

Story arc – Dłuższa historia, rozbita na kilka numerów serii ongoing.

Tom (Volume) – Kolejna odsłona danej serii. Zwykle kolejne tomy pojawiają się albo po resecie uniwersum, albo kiedy dana seria zostaje wzniowiona po przerwie. Pojęcie to bywa także używane zamiennie z wydaniem zbiorczym.

Tie-in – Pojedynczy (na ogół) nr komiksu, będący rozszerzeniem jakiegość crossoveru lub eventu. Wydarzenia w nim przedstawione nie są na ogół wymagane do zrozumienia głównej linii fabularnej, ale pokazują, jak w trakcie jej rozgrywania się radzą sobie inne postacie, co dzieje się w innych miejscach itp.

Wydanie zbiorcze (Trade, Tomik) – Story-arc wydany w pojedynczym zbiorze.

To już chyba wszystko. Jeśli spotkaliście się z jakimś terminem, którego tu nie ma, wymieńcie go w komentarzu, a postaram się go wyjaśnić. Nie wahajcie się także wytykać błędów, zarówno tych mniejszych (jak niezrozumiała definicja), jak i, przede wszystkim, większych (jak błędna definicja).